Spośród nieco ponad 635 tysięcy katolików diecezji gliwickiej, na niedzielną mszę uczęszcza 39% z nich.
To wynik gorszy niż w latach poprzednich, ale odpowiadający tendencji ogólnopolskiej. W całym kraju w ciągu ostatnich 10 lat liczba regularnie praktykujących spadła o prawie 2 mln osób.
Szczegółowe badania w tym zakresie przeprowadził Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego współpracujący z Konferencją Episkopatu Polski i Głównym Urzędem Statystycznym.
Krajowy wskaźnik dominicantes, czyli osób regularnie biorących udział w niedzielnej mszy św, ukształtował się w 2013 roku na poziomie 39,1% i po raz pierwszy od 1980 roku spadł poniżej 40%.
W diecezji gliwickiej ta statystyka wygląda bardzo podobnie. Dominicantes stanowią 39,0% katolików i jak wykazują statystyki systematycznie ich ubywa.
W 2012 roku wskaźnik dla diecezji oszacowano również na 39%, ale w 2011 – na 40,3%, a w 2010 – 41,2%.
Jak informuje kuria gliwicka, na terenie całej diecezji mieszka ok. 705 tysięcy osób, z czego nieco ponad 635 tysięcy w 2013 roku była członkami Kościoła katolickiego. Diecezja gliwicka obejmuje również swoim zasięgiem terytorialnym kilka dużych miast m.in. Bytom, Zabrze, Tarnowskie Góry.
– Ważnym zagadnieniem jest tu ustalenie liczby zobowiązanych do udziału w mszy św. Ustalenia tego dokonano globalnie przyjmując, iż od uczestnictwa w mszy św. zwolnione powinny być dzieci do lat siedmiu, chorzy, ludzie starsi o ograniczonych możliwościach poruszania się. Na podstawie analizy struktury demograficznej przeciętnej parafii wiejskiej i miejskiej ustalono, iż jest to 18% populacji, co jednocześnie, oznacza, że zobowiązani do uczęszczania na niedzielną mszę św. stanowią 82% wiernych – przedstawia opracowaną metodologię Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego.
Tym samym, liczbę regularnie praktykujących wiernych w diecezji gliwickiej możemy określić na około 200 tysięcy osób.
Wśród tej negatywnej tendencji, dla duchownych jest też dobra informacja. Przeprowadzone badanie wykazało wzrost liczby communicantes, czyli osób przystępujących do komunii św.
– Z prowadzonych od 1980 badań wynika, że spadkowi wskaźnika dominicantes towarzyszy stale wzrost wskaźnika communicantes. W latach ?80 wzrost communicantes był znacznie intensywniejszy niż w ostatnich latach – tłumaczą autorzy badania.
W Polsce w 2013 roku 16,3% wiernych przystępowała do komunii św. W diecezji gliwickiej 17%, czyli około 88 tysięcy osób. Co ciekawe, zmienia się także dynamika wybieranych przez Polaków godzin Mszy św. Przed południem do kościoła przychodzi nadal około 80% wiernych, ale wzrasta liczba zainteresowanych Eucharystią w godzinach popołudniowych i wieczornych.
– Polacy rezygnujący z uczęszczania na niedzielną Eucharystię nie przestają identyfikować się z Kościołem katolickim i pozostawać przywiązani do wiary. Wydaje się, że są to przede wszystkim osoby deklarujące się jako wierzące (wobec głęboko wierzących i niewierzących) – komentują wyniki badań autorzy.
Jak przeprowadzono badanie niedzielnych praktyk religijnych?
Podstawą uzyskania informacji była rzeczywista obserwacja (zliczanie) wszystkich wiernych obecnych na mszy św. niedzielnej, oraz osób, które przyjęły komunię św. w czasie mszy.
Badanie przeprowadzono w trakcie jednej niedzieli w roku określanej jako „niedziela przeciętna”. Jak wskazują autorzy, utrzymanie tego samego terminu badania (jedna niedziela października lub listopada) w okresie kilkudziesięciu lat daje możliwość tworzenia dynamicznego obrazu zmian, jakie dokonują się w tym zakresie w każdej parafii i diecezji. W całym procesie badawczym udział wzięło ok. 10 tysięcy duchownych i kilkadziesiąt tysięcy wolontariuszy.
(msz)
