Budynek stojący przy ul. Dworskiej 3 – dom generała Jerzego Ziętka, ma zostać rozebrany. Teraz to grożąca zawaleniem ruina, choć jeszcze kilkanaście lat temu był zamieszkany, a na parterze i w dobudowanej części mieściła się filia nr 20 gliwickiej Biblioteki.
Jerzy Ziętek urodził się w 1901 roku na terenie Szobiszowic w rodzinie Antoniego i Marii z Urbanków. Domem rodzinnym generała był niszczejący obecnie obiekt przy ulicy Dworskiej.
– Z dostępnych materiałów archiwalnych wynika, że budynek powstał w 1887 roku. Nieruchomość była własnością rodziny Urbanek do 1910 roku, po czym przeszła na Marię Zientek z domu Urbanek. W 1923 roku nastąpiła zmiana właściciela – informuje rzecznik Urzędu Miejskiego Mariusz Kopeć. Zwraca przy tym uwagę, że początkowo nazwisko było zapisane jako „Zientek”.
Była biblioteka i mieszkanie
Jeszcze kilkanaście lat temu w budynku przy ulicy Dworskiej 3 – domu generała Ziętka – działała filia nr 20 gliwickiej Biblioteki. Wzmiankę na ten temat można znaleźć w materiałach dotyczących historii MBP. Gdy dopytujemy w instytucji o szczegóły, ta informuje, że działalność prowadzono tam w latach 1974 – 2008. W Internecie próżno szukać zdjęć z okresu istnienia Biblioteki w tym miejscu, jednak w niedawno udostępnionych zbiorach gliwickiego Muzeum znajduje się fotografia pt. „Jerzy Ziętek przemawia na uroczystości przekazania swej rodzinnej willi w Gliwicach – Szobiszowicach na potrzeby biblioteki”.
W 2008 roku filię nr 20 przeniesiono do bloku przy ulicy Bernardyńskiej (na zbiegu z ul. Toszecką). – Przyczyną przeprowadzki były ogólne złe warunki panujące w placówce. Lokal wymagał gruntownego remontu, konieczności poprawy w zakresie sanitariatów oraz systemu ogrzewania. Filia była także nieprzystosowana do osób z niepełnosprawnością ruchową – przekazuje Izabela Kochańczyk, zastępca dyrektora MBP Gliwice.
Mniej więcej z podobnych przyczyn część mieszkalną opuścili też mieszkańcy, a ZBM podobno nie był zainteresowany remontem tej nieruchomości. – Najemca był pracownikiem Biblioteki, zajmował lokal do 2006 r. potem został wykwaterowany. Część zajmowana przez Bibliotekę Miejską, ze względu na zły stan techniczny budynku, została wyburzona w sierpniu 2010 roku. Pozostała część budynku została zabezpieczona (otwory okienne i drzwiowe zostały zamurowane) – informuje Janusz Jakubowski, Inspektor Nadzoru Robót Budowlanych w ZBM II TBS.
Od dawnego mieszkańca tego budynku dowiadujemy się, jak zorganizowana była Biblioteka wewnątrz tego budynku. – Na parterze mieściła się część biblioteczna, kotłownia, toalety, zaś w dobudowanej przeszklonej konstrukcji była Czytelnia. Oprócz tego, w konstrukcji, ale już poza Czytelnią, znajdował się ogromny narożnik w kształcie litery J, a także stół barowy i stołki – mówi nasz rozmówca.
To właśnie ta część ze względu na zły stan techniczny została wyburzona kilkanaście lat temu (w sierpniu 2010 roku). Jak wskazuje niegdysiejszy lokator, po likwidacji biblioteki i wyprowadzce mieszkańców, na terenie domu generała Ziętka pojawili się wszelkiego rodzaju złomiarze, którzy rozkradli wszystko, od metalowych elementów konstrukcji dobudówki i ogrodzenia, po instalacje ze ścian.
Ciekawostkę wewnątrz istniejącego jeszcze budynku, gdzie mieściło się mieszkanie, stanowił obrotowy barek, który wmontowany był w ścianę. Z kolei w podwórzu mieściła się fontanna. Teren ten graniczył z boiskiem sportowym, do którego od strony ogrodu prowadziła jedna z furtek. Po fontannie i boisku nie ma teraz śladu.
Dom to obecnie ruina – wybite szyby, dziury w dachu, opadający tynk. Wokół, na porośniętej w większości już dziką roślinnością części działki walają się butelki i śmieci, choć widać, że niedawno oczyszczono teren z drzew. Wejścia do budynku zamurowano pustakami. Na ścianach jaskrawym sprayem umieszczono napis „Zakaz wstępu. Grozi zawaleniem”.
Budynek przez wiele lat należał do zasobu miasta. Od 2012 roku stanowi własnością prywatną
Aktualny właściciel nieruchomości (spółka FOSAL z Gliwic) pod koniec listopada złożył wniosek o rozbiórkę budynku mieszkalnego w Szobiszowicach, przy ulicy Dworskiej 3. Gdy staramy się dowiedzieć więcej na temat powodów takiego zamiaru, okazuje się, że obiekt jest w bardzo złym stanie. Był też miejscem bytowania osób bezdomnych.
Inwestor nie ma jeszcze konkretnych planów na zagospodarowanie tego terenu – wskazuje, że będzie on zgodny z MPZP, plan zaś dopuszcza w tym miejscu zabudowę mieszkaniową wielorodzinną i jednorodzinną, a uzupełniająco działalność usługową i usługi nieuciążliwe. O związku tego miejsca z generałem Ziętkiem dowiedział się w rozmowie z naszą redakcją.
– Budynek przy ul. Dworskiej 3 w Gliwicach nie figuruje w rejestrze zabytków województwa, ani nie jest objęty ochroną konserwatorską na podstawie ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – informuje rzecznik Urzędu Miejskiego.
Generał Jerzy Ziętek
Jerzy Ziętek urodził się w 1901 r. w Szobiszowicach (wówczas był to Petersdorf), zmarł natomiast w Zabrzu w 1985 roku. Działacz komunistyczny, członek Komitetu Centralnego PZPR, komunistyczny wicewojewoda śląski, przewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach, wojewoda katowicki, długoletni członek oraz zastępca przewodniczącego Rady Państwa PRL, uważany też za jednego z najważniejszych polskich polityków XX wieku.
Wśród jego zasług wymieniane są m.in. zainicjowanie budowy Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku, kompleksu sanatoryjno-uzdrowiskowego Zawodzie w Ustroniu, Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji „Repty” w Tarnowskich Górach, a także doprowadzenie do wybudowania hali Spodek.
(żms)