Muzeum w Gliwicach, w serii Czytelnia Sztuki, opublikowało wyjątkowy album z utworem „Dziennik zapełniony w połowie” autorstwa Aleksandra Nowaka – cenionego kompozytora pochodzącego z naszego miasta. Inspiracją dla tego dzieła był dziennik dziadka artysty, Jana Białasa.
We wstępie do partytury utworu czytamy: „Jan B. przeżył większą̨ część XX i niewielką część wieku XXI. Urodził się i wychował w okolicach Wielunia, dorosłe życie spędził w Gliwicach. Miał żonę, dwoje dzieci i pięciu wnuków. Był inżynierem-mechanikiem, większość czasu spędzał w warsztacie i garażu. Opatentował kilka rozwiązań technologicznych w zakresie budowy maszyn. Projektował perpetuum mobile. Nadużywał alkoholu. Był raczej nieszczęśliwy i samotny. W latach 1943–53 pisał dziennik; zapełnił połowę ok. 300-stronicowego zeszytu.”
Aleksander Nowak urodził się w Gliwicach. To uznany twórca muzyki współczesnej, który edukację muzyczną rozpoczął od lekcji gry na fortepianie i gitarze.
Naukę kontynuował w Państwowej Szkole Muzycznej I i II stopnia w Gliwicach, a w 2006 roku z wyróżnieniem ukończył studia w Akademii Muzycznej w Katowicach. Jego twórczość została doceniona licznymi nagrodami, a utwory prezentowane są na renomowanych festiwalach.
– Zapiski mojego dziadka Jana Białasa, prowadzone w latach 1943–53 nie są dokumentem wielkiej wagi dla ogółu. Nie zawierają rzeczy nieopisanych gdzie indziej i lepiej, na poziomie osobistym nie wykraczają poza konwencję prywatnej, ale nie przesadnie szczegółowej, wnikliwej ani szczerej kroniki. Dla kogoś, kto Dziadka nie spotkał, są właściwie bezwartościowe. Jednak na mnie, kiedy zostały znalezione już po śmierci Dziadka w roku 2003, zrobiły wielkie wrażenie. Stały się substytutem rozmowy z człowiekiem, który za życia był prawie całkowicie niedostępny – napisał we wstępie Aleksander Nowak.
„Dziennik zapełniony w połowie” powstał w 2013 r. na zamówienie dyrektora Muzeum w Gliwicach, w ramach programu Czytelnia Sztuki. Po raz pierwszy wybrzmiał 10 kwietnia 2014 r. na festiwalu Musica Polonica Nova we Wrocławiu.
Nagranie zrealizowano 24 listopada 2019 r. w Studiu Nagraniowym Akademii Muzycznej w Katowicach. Wykonawcami są muzycy AUKSO – Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy pod dyrekcją Marka Mosia wraz z solistką Magdaleną Bojanowicz-Koziak (wiolonczela).
W książeczce towarzyszącej płycie, ilustrowanej zdjęciami z prywatnego archiwum kompozytora, znajdują się teksty autorstwa Aleksandra Nowaka, amerykańskiego muzykologa Karola Bergera oraz Doroty Kozińskiej, krytyczki muzycznej. „Dziennik zapełniony w połowie” jest dostępny w Willi Caro przy ul. Dolnych Wałów 8A oraz w księgarni internetowej Muzeum w Gliwicach.
Więcej informacji znajduje się na stronie muzeum.gliwice.pl.
(żms)/UM Gliwice(bb/Muzeum)
fot. MwG
