Był już jeden pomył upamiętnienia na skwerze nad tunelem DTŚ istnienia Kanału Kłodnickiego, niestety, nie doczekał się realizacji. Teraz pojawił się kolejny – na ścianie szczytowej budynku przy ul. Fredry może powstać mural wykonany na podstawie zdjęć Kanału sprzed lat.
Zarządca budynku poinformował pomysłodawców, że mieszkańcy nieruchomości przy ul. Fredry 4 gotowi są przychylić się do tej inicjatywy.
Kilka wersji do wyboru
Niedawno na profilu Inicjatywa Na Rzecz Ochrony Reliktów Kanału Kłodnickiego w mediach społecznościowych zaprezentowano kilka zdjęć, spośród których można wybrać dwa najbardziej pasujące do wykonania na ścianie budynku przy ul. Fredry.
Nasza propozycja jako Inicjatywy jest taka, by ścianę tę podzielić na dwie powierzchnie, które byłyby przedzielone poziomym napisem o treści „Klodnitzkanal 1792 – 1940” (data rozpoczęcia jego budowy oraz data ostatecznego zakończenia zakończenia na nim żeglugi)
– czytamy we wpisie na profilu Inicjatywy. Tam też można obejrzeć propozycje do odwzorowania na muralu.
– Napis ten mieścił by się pomiędzy wskazanymi na zdjęciu owej ściany dwiema czerwonymi liniami (tych linii na muralu by nie było, one jedynie pokazują usytuowanie i lokalizację napisu). Powierzchnia ponad napisem (koło koloru niebieskiego) mogłaby być poświęcona ogólnemu motywowi kojarzącemu się z Kanałem, natomiast powierzchnia poniżej napisu (koło koloru fioletowego) powinna kojarzyć się bezpośrednio ze związkami Gliwic z Kanałem. Uważamy, że ściana ta jest na tyle duża, że można ją w ten sposób najlepiej wykorzystać – wyjaśniają pomysłodawcy.
Murale to ciekawy sposób na zagospodarowywanie pustych elewacji budynków, dodające niejednokrotnie charakteru i uroku miejscom, w których się pojawiają. Taka ozdoba, a zarazem wspomnienie Kanału może stać się dodatkowym elementem poprawiającym wygląd wokół skweru, który w ostatnim czasie, nakładem sporych środków finansowych (prawie 4 mln zł) jest aranżowany na nowo.
Pierwsza propozycja mieszkańców przepadła
Przypomnijmy, że kilkanaście miesięcy temu mieszkaniec Gliwic proponował, by na aktualnie zagospodarowywanym skwerze nad tunelem DTŚ odtworzyć zarys śluzy i trasy Kanału kostką o różnej teksturze i kolorze, zamontować tablice upamiętniające historię Kanału Kłodnickiego oraz wyeksponować w tej przestrzeni most znajdujący się kiedyś nad Kanałem, a obecnie zdeponowany na terenie Muzeum Odlewnictwa w Gliwicach.
Jako uzupełnienie tej propozycji sugerował zamontowanie wzdłuż zaznaczonych linii nabrzeży, dodatkowych punktów świetlnych oraz nazwanie tego skweru “Skwerem Kanału Kłodnickiego.
ZDM, do którego skierowano tę propozycję, miał już zaplanowany własny sposób na wspomnienie Kanału. Aktualnie jest on realizowany. Nad tunelem pojawiły się już tablice informacyjne oraz oczyszczone kamienie pochodzące z konstrukcji istniejącej w tym rejonie śluzy, którą odkopano podczas budowy Średnicówki.
Kanał Kłodnicki przyczynił się do rozwoju Gliwic
Kanał Kłodnicki powstawał w latach 1792-1812. Jego budowa należała do wydarzeń mających znaczący wpływ na dzieje i rozwój Górnego Śląska. Dzięki niemu Odrzańska Droga Wodna prowadziła wprost do serca Górnego Śląska. Kanałem Kłodnickim transportowano m.in. węgiel z zabrzańskiej kopalni Królowa Luiza oraz z kopalni Król w Królewskiej Hucie do Gliwic i dalej na zachód.
Była to jedna z najważniejszych tego rodzaju dróg w nowoczesnej Europie. Jej budowę przeprowadziło państwo pruskie, a więc był to kanał państwowy.
W wyniku budowy Kanału powstał system skomplikowanych urządzeń hydrotechnicznych i inżynieryjnych podziwiany przez współczesnych i potomnych.
Przebieg tej drogi wodnej trwale dzielił północne przedpole Gliwic na część przed i za kanałem, a ich ponownego scalenia dokonano za pośrednictwem kilku mostów łączących obie części miasta.
Budowa kanału miała kluczowe znaczenie dla dalszego rozwoju gospodarczego Gliwic. Wynikało to z tej prostej przyczyny, że w ciągu jego przebiegu w rejonie miasta zaczęły masowo powstawać nowe, tym razem wyłącznie prywatne zakłady przemysłowe.
Najpierw były to niewielkie fabryki, które stopniowo rozrastały się do dużych przedsiębiorstw. Szczególnie wiele powstało ich na odcinku pomiędzy obecnym Placem Piastów a Szobiszowicami. Wraz z nimi powstały liczne nowe osiedla robotnicze będące zalążkami przyszłych nowych dzielnic miasta.
Kanał Kłodnicki był eksploatowany do 1936 roku. W kolejnych latach został zlikwidowany. (Za: Muzeum w Gliwicach, fragment monografii wydanej przez MwG „Dzieje Kanału Kłodnickiego i Gliwickiego” P. Nadolski, Wikipedia)
(żms)
fot. 24gliwice.pl/ŻMS
