Na początku listopada do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego wpisany został Park Starokozielski w Gliwicach. Konserwator pozytywnie odniósł się do wniosku Stowarzyszenia Miasto Ogród Gliwice, które zabiegało o zwiększenie ochrony tego miejsca.
Wpisem objęty został cały teren parku pomiędzy ul. Kozielską a ul. gen. Władysława Andersa o powierzchni 5,9 ha. Najstarsze drzewa rosnące w parku mają ponad 140 lat. W parku znajdziemy m.in. lipy, kasztanowce, brzozy, dęby, jesiony, klony, topole, robinie, buki, kilka miłorzębów, metasekwoję, jodłę, cyprysiki, żywotnik i cisy oraz żywopłot grabowy.
PRZEZ PRAWIE 100 LAT PARK BYŁ CMENTARZEM
ŚWKZ podkreślił, że obecny park to dawny cmentarz wielowyznaniowy (niem. Simultanfriedhof), który założono w 1858 roku na planie nieregularnego prostokąta, z wyodrębnioną aleją główną i charakterystycznym drzewostanem.
Jak czytamy w uzasadnieniu decyzji, ostatni pochówek na cmentarzu miał miejsce w grudniu 1949 roku. Władze zamknęły cmentarz definitywnie w 1950 roku, a w dokumencie z tego samego roku podkreślono, że cmentarz „jest dokumentem świadczącym o polskości tych ziem i ze względów politycznych należy go zachować”.
W 1982 roku prezydent miasta wydał zezwolenie na likwidację cmentarza stwierdzając, że „nie posiada on żadnej wartości historycznej, archeologicznej ani artystycznej”. Po ekshumacji „dla uspokojenia opinii społecznej” zaledwie sześciu grobów oraz wyrównaniu terenu o powierzchni około 2/3 cmentarza, utworzono park publiczny oraz ogródek jordanowski dla dzieci.
WPIS PO INTERWENCJI MIESZKAŃCÓW
O wpis parku do rejestru zabytków w lipcu tego roku wystąpiło Stowarzyszenie Miasto Ogród Gliwice.
– Zdecydowaliśmy się na taki krok, w związku z sukcesywnymi ingerencjami w zabytkową substancję Parku, który od pewnego czasu poddawany jest przeobrażeniom, wiążącym się niestety z coraz szerszymi wycinkami – argumentował Jakub Słupski z MOG. – Jesteśmy zwolennikami uatrakcyjniania miejskich terenów zielonych i sami nieraz o to zabiegaliśmy, ale nie możemy zgodzić się na zmiany, które mogą zaburzyć historyczne cechy takich miejsc jak Park Starokozielski, będący pozostałością jednego z największych i najstarszych cmentarzy Gliwic – dodawał.
Park Starokozielski w rejestrze zabytków widnieje od dnia 5 listopada tego roku.
(msz)