Przyjęcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego może mieć wpływ na wartość nieruchomości. W przypadku, gdy ich wartość wzrasta, a następnie dochodzi do zbycia mienia, gmina pobiera tzw. rentę planistyczną. Czy to roszczenie może się przedawnić?
Czym jest renta planistyczna?
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który jest aktem uchwalanym przez radę gminy, ustala zasady wykorzystania terenów, lokalizację inwestycji oraz warunki zabudowy. Gdy dojdzie do uchwalenia lub zmiany planu, może to spowodować wzrost wartości nieruchomości. Jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa nieruchomość, lokalne władze – wójt, burmistrz lub prezydent miasta – mają prawo pobrać opłatę, czyli rentę planistyczną, która może wynosić maksymalnie 30% wzrostu wartości nieruchomości. Procentowa wartość tej opłaty powinna być określona w planie miejscowym, nie można z niej rezygnować ani ustalać jej na 0%.
Wycena nieruchomości jest przeprowadzana przez rzeczoznawcę majątkowego, który przygotowuje operat szacunkowy.
Przedawnienie renty planistycznej
Organy mogą dochodzić roszczeń o zapłatę renty planistycznej w terminie 5 lat od dnia, kiedy plan lub jego zmiana zaczęły obowiązywać. Orzecznictwo jest co do zasady zgodne, że za termin zgłoszenia roszczenia uznaje się moment wszczęcia procedury administracyjnej, a nie termin doręczenia zawiadomienia o jej rozpoczęciu. Procedura ta rozpoczyna się bowiem z urzędu, a datę jej rozpoczęcia stanowi moment podjęcia pierwszej czynności. Gdy organ administracyjny rozpocznie procedurę po upływie pięcioletniego terminu, strona może się odwołać od decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, a w dalszej kolejności skierować sprawę do sądu administracyjnego.
Renta planistyczna – wyjątki od regulacji
Renta planistyczna nie jest pobierana w przypadku nabycia mienia w wyniku spadkobrania, jednak nowy właściciel będzie zobowiązany do uiszczenia opłaty w przypadku zbycia nieruchomości w ciągu pięciu lat od momentu wejścia w życie planu. Taka sama sytuacja zachodzi po przekazaniu na następcę gospodarstwa rolnego.
Sądy różnie podchodzą do nieodpłatnego przekazania nieruchomości, np. w formie darowizny, jednak zwykle uznaje się, że opłata nie powinna być pobierana w przypadku osób bliskich. Podobnie jest w przypadku, gdy nie zaszło przysporzenie majątkowe, np. zbycie nastąpiło w wyniku zamiany nieruchomości.
Umorzenie renty planistycznej
Opłata planistyczna może zostać umorzona w całości w niektórych określonych przepisami przypadkach, np. jeśli zobowiązany do jej zapłaty zmarł i nie pozostawił majątku lub gdy jego majątek nie podlega egzekucji. Istnieje również możliwość całościowego lub częściowego umorzenia renty, odroczenia płatności czy rozłożenia długu na raty w sytuacjach uzasadnionych ważnym interesem zobowiązanego lub społecznymi względami.
materiał partnera
