Co jakiś czas w mediach pojawiają się elektryzujące newsy o zatrzymaniu osoby, która ukradła w sklepie spożywczym czekoladę i została zatrzymana. Portale rozpisują się wówczas o grożących za to karach i często robią to w sposób wprowadzający czytelników w błąd.
Należy pamiętać, że kradzież jest karalna, ale w grę wchodzą tu zarówno kary przewidziane w Kodeksie karnym, jak i w Kodeksie wykroczeń, bowiem nie każda kradzież popełniana jest w sposób pozwalający na kwalifikowanie jej jako czyn zabroniony na gruncie Kodeksu karnego.
Kradzież w Kodeksie karnym
Kradzież w podstawowym wariancie reguluje art. 278 Kodeksu karnego, zgodnie z którym: Kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Takiej karze podlega również sprawca, który bez zgody uprawnionego uzyskuje cudzy program komputerowy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.
Kodeks karny przewiduje również wypadki mniejszej wagi, zagrożone lżejszymi karami: grzywną, ograniczeniem wolności lub pozbawieniem wolności do roku.
Nowością w Kodeksie karnym jest przestępstwo kradzieży szczególnie zuchwałej, którą jest:
- kradzież, której sprawca wykazuje postawę lekceważącą lub wyzywającą wobec posiadacza rzeczy lub innych osób, lub używa przemocy innego rodzaju niż przemoc wobec osoby, w celu zawładnięcia mieniem (np. wyrwanie torebki starszej osobie),
- kradzież rzeczy znajdującej się bezpośrednio na osobie lub w noszonym przez nią ubraniu albo przenoszonej lub przemieszczanej przez tę osobę w warunkach bezpośredniego kontaktu lub znajdującej się w przedmiotach przenoszonych lub przemieszczanych w takich warunkach (np. kradzież przedmiotu z rzeczy ciągniętej czy pchanej przez sprawcę).
Kradzież szczególnie zuchwała nie może być traktowana jako wykroczenie – popełnienie jej zawsze stanowi przestępstwo, niezależnie od wartości skradzionej rzeczy. Wprowadzenie art. 278a Kodeksu karnego dotyczącego tego rodzaju kradzieży miało stypizować w szczególności kradzieże sklepowe – w obecności obsługi, pracowników ochrony i często również pod okiem kamer monitoringu.
Kwalifikowanymi rodzajami kradzieży są w szczególności kradzież z włamaniem, rozbój (kradzież z użyciem przemocy lub obezwładnieniem osoby okradanej) oraz kradzież rozbójnicza, czyli sytuacja, kiedy tuż po kradzieży sprawca chce utrzymać w swoim posiadaniu skradzioną rzecz i dopuszcza się w związku z tym przemocy lub w inny sposób obezwładnia pokrzywdzonego.
Wszystkie te przestępstwa są karane karą pozbawienia wolności, z czego najsurowiej karany jest rozbój, ponieważ za tego rodzaju przestępstwo grozi kara więzienia od 2 do 12 lat.
Kradzież w Kodeksie wykroczeń
Kodeks wykroczeń zawiera katalog kradzieży, które nie stanowią przestępstw, ale z uwagi na ich społeczną szkodliwość podlegają karze.
Jeśli wartość skradzionej rzeczy nie przekracza 500 złotych, sprawca podlega karze aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny. Kodeks wykroczeń penalizuje również usiłowanie kradzieży, podżeganie do niej i pomocnictwo. Możliwe jest również orzeczenie obowiązku zapłaty równowartości ukradzionego lub przywładzonego mienia, jeśli szkoda wyrządzona kradzieżą nie została naprawiona.
Tytułem przykładu, jeśli sprawca ukradnie rzecz o wartości 499 złotych, będzie karany z Kodeksu wykroczeń, jeśli jednak rzecz będzie miała wartość 502 złotych, czyn będzie karany na podstawie Kodeksu karnego.
Co ważne, wprost wyłączone w Kodeksie wykroczeń zostało stosowanie jego przepisów w sytuacji opisanej wyżej kradzieży zuchwałej – nawet jeśli sprawca ukradnie ze sklepu kilkaset tabliczek czekolady o wartości 300 złotych, ale jego postawa i okoliczności świadczyć będą o zuchwałości kradzieży opisanej wcześniej, będzie sądzony zgodnie z Kodeksem karnym!
Kodeks wykroczeń penalizuje również tzw. kradzież leśną (wyrąb drzewa w lesie lub kradzież drzewa wyrąbanego lub powalonego) czy kradzież ogrodową (bezprawne zabranie w nieznacznej ilości czyichś owoców, warzyw lub kwiatów).
Kradzież – pomoc prawnika
Za każdą kradzież grożą ujemne konsekwencje dla sprawcy; należy jednak pamiętać, że polskie prawo, w zależności od wartości skradzionych przedmiotów i szeregu innych okoliczności, różnicuje przewidziane za ten czyn kary. Oskarżenie o kradzież, zwłaszcza o kradzież szczególnie zuchwałą, warto skonsultować z doświadczonym adwokatem. np Adwokat Wodzisław Śląski, który podejmie się obrony i zadba o jak najkorzystniejszą strategię dla klienta.
(materiał partnera)
